… vrees voor 't zelfbehoud? O neen, neen, van wat belang is thans desnoods een menschenleven min of meer. Doch... al die arme jongens prijs gegeven aan verminking en aan dood!

Virginie Loveling (1914)

STEFAN HERTMANS WINT HUYGENSPRIJS

Nieuws

(foto B. Praet)

De Huygens-prijs wordt uitgereikt door de Nederlandse Jan Campert-stichting en bedraagt 12.000 euro. De prijs die sinds 1947 jaarlijks een schrijver met een prestigieus oeuvre bekroont, werd eerder gewonnen door de Vlamingen Hugo Claus en Tom Lanoye, en door de Nederlanders Harry Mulisch, Jeroen Brouwers, Adriaan van Dis, Cees Nooteboom, A.F.Th. Van der Heijden en Arnon Grunberg. Vorig jaar won Nelleke Noordervliet.

Stefan Hertmans (Gent, 1951) werd het eerst opgemerkt in 1984 met de door Paul Celan beïnvloede poëziebundel Ademruimte. Zoals bij Hugo Claus vormden zijn gedichten het beginpunt van een omvangrijk en divers oeuvre, dat bestaat uit romans, verhalen, poëzie, theaterteksten en essays. Velen struikelden over het hermetische karakter van zijn vroege werk, dat sindsdien echter niet wezenlijk is veranderd en in zijn hoogtepunten op ingenieuze wijze algemene waarheden en zoektochten vermengde met autobiografische en lyrische ervaringen. Dat was duidelijker het geval in zijn roman Naar Merelbeke(1994) en ook in zijn recente succesromans. In Oorlog en terpentijn(2013) tekende Hertmans het leven van zijn grootvader als aspirant-kunstschilder en frontsoldaat in de Eerste Wereldoorlog uit; het boek ging een kwartmiljoen keer over de toonbank en werd bekroond met de AKO-prijs, de Inkttaap en de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap. Ook zijn laatste roman De bekeerlinge(2017), gebaseerd op een oude Joodse geschiedenis uit de 11deeeuw, haalde het publiek meteen over de streep.

Vorig jaar verscheen zijn recentste poëziebundel Onder een koperen hemel en in 2017 benaderde hij in zijn theatertekst Antigone in Molenbeek door de actualiteit van islamterrorisme ook – zoals in eerder theaterwerk – de klassieke Griekse dilemma’s. Zowel zijn romans, poëzie als kunstessays, waarvoor hij ook in het buitenland fel gewaardeerd werd, zijn ruim vertaald, tot in het Chinees zelfs. Bovendien is hij al decennia lang "een gewaardeerde stem in het publieke debat”, stelde de jury van de Huygensprijs. “De toekenning van de Huygens-prijs onderstreept deze brede erkenning en bekroont een veelzijdig en groots oeuvre,” beaamden Sarah Vankersschaever en Carl De Strycker, die voor Vlaanderen in de jury zetelden.

De officiële overhandiging van de Constantijn Huygens-prijs aan Stefan Hertmans gebeurt begin volgend jaar, op 19 januari 2020, bij het Winternachten Internationaal Literatuurfestival in Den Haag.

In 2016 mocht Hertmans, van wie de verzamelde gedichten tot 2005 een decennium eerder waren gebundeld in Muziek voor de overtocht, het poëziegeschenk voor Nederland en Vlaanderen schrijven, Neem en lees. Het titelgedicht vat Hertmans’ levensfilosofie perfect samen: “Je kunt geschiedenis gaan lezen,/ raadsels, roddels en geruchten,/ pagina’s geschifte elektronica,/ en toch plots voor een bedelaar/ in regen staan en niet meer weten/ waarom we in de wereld zijn.”

Meer over de Constantijn Huygensprijs en alle winnaars vind je bij de jan-campert-stichting-prijzen

Meer over Stefan Hertmans (en zijn band met Gent) lees je in het Lexicon, onder Auteurs: www.literairgent.be/lexicon/auteurs/hertmans-stefan

Persstemmen bij de Huygensprijs zijn onder meer te lezen op VRT: stefan-hertmans-wint-prestigieuze-constantijn-huygensprijs-2019

en in de NRC: stefan-hertmans-wint-constantijn-huygensprijs