Pan : Oost-Vlaams tijdschrift voor letteren en kunst (1953-1975)

Oost-Vlaams tijdschrift voor letteren en kunst (1953 - 1975)

Pan (1953 - 1975) werd uitgegeven door de Kring van Oost-Vlaamse Letterkundigen. Het verscheen driemaal per jaar en bevatte poëzie, proza, toneel en essays. Het concrete idee voor het uitgeven van een tijdschrift kwam van Paul Rogghé, die blijkbaar “zijn” in 1946 vroegtijdig stopgezette tijdschrift De Faun indachtig was.
De eerste redactie bestond uit Johan Daisne, Marcel Deruelle, Adolf Herckenrath, Paul Rogghé, Pliet van Lishout, Michel van Vlaenderen en Geo Bruggen (deze laatste was redactiesecretaris).

Pan presenteerde zich in zijn openingsnummer als een Oost-Vlaams literair tijdschrift. Het wilde “... een beeld ophangen van wat er in Oostvlaanderen aan letterkundige bedrijvigheid heerst en van wat Oostvlaanderen op letterkundig gebied bezit (...), contact scheppen en de samenwerking [bevorderen] tussen de schrijvers die tot deze provincie behoren enerzijds, en tussen de letterkundigen en het lezend publiek anderzijds. Verder wilde het “de belangen van onze schrijvers” behartigen.
De initiatiefnemers wilden ook aandacht schenken aan algemeen-culturele onderwerpen (met bijdragen over bv. beeldende kunstenaars, film enz.) én het tijdschrift bovendien openstellen voor auteurs uit andere provincies. Pan nam voorts deel aan tentoonstellingen en organiseerde wel eens lezingen en debatavonden.

Belangrijk waren de thematische nummers die geregeld verschenen en die in hoofdzaak gewijd waren aan eigentijdse Gentse auteurs: Michel van Vlaenderen, Paul Rogghé, Marcel Deruelle, Adolf Herckenrath, Jan Schepens, Johan Daisne, Daan Boens, Pliet van Lishout, Achilles Mussche en anderen.

In de marge: nadat Achilles Mussche (in het tijdschrift Nu, december 1944) het stadsbestuur een gebrek aan belangstelling voor cultuur had aangewreven, inspireerde Pan dit bestuur, een literaire prijs in te stellen. De prijs werd gestart in 1946 en hij bestaat nog steeds (zij het in een inmiddels gewijzigde formule).

[Frans Heymans]

Over Pan (1953-1975):

• Geo Bruggen: Voorwoord, in: Pan, jrg. 1 (1953) nr.1, p. 1-2. Over de oprichting en de doelstelling van het tijdschrift
• Marcel Deruelle: Tienjarig bestaan!, in: Pan, jrg. 10 (1963) nr. 1, p. 1-3
• G. Verbrugge [= Geo Bruggen]: Pan twintig jaar, in Pan, jrg. 20 (1973) nr. 1, p. 19
• Rob Roemans en Hilda van Assche: Bibliografie van de Vlaamse tijdschriften. Reeks I: Vlaamse literaire tijdschriften van 1930 tot en met 1958, afl. 9: De tijdschriften opgericht in 1953 (1966), p. 127-62. Volledige index op Pan 1953-1965); in latere afleveringen van deze bibliografie werden de jaargangen van Pan, vanaf deze van 1966, telkens per jaar geïndexeeerd.