Uw Kapitool, helaas! eene onvoltooide kroon, / Uw Belfroot, met den draak der kruisvaart overkronkeld, / En Bavo’s tempel, als zijn kunstjuweelen schoon.

Prudens van Duyse (1859)

Terug naar index

GUICCIARDINI, LODOVICO

(Firenze/Italië, 19.08.1521 - Antwerpen, 22.03.1589)

Italiaans geschiedschrijver, in het Nederlands bekend als Lowijs Guicciardijn, die zich na zijn studies eerst in Nederland en vanaf 1542 in Antwerpen vestigde. Hij behoorde tot een beroemd, invloedrijk Florentijns geslacht, kreeg een humanistische opleiding en was zaakgelastigde van Italiaanse handelaars. Hij leerde het Nederlands vloeiend beheersen en nam actief deel aan het maatschappelijke leven in de Lage Landen. Zijn algemene levenswandel kan men moeilijk anders dan tumultueus noemen, hij werd o.a. door de hertog van Alva 16 maanden gevangengezet.

Twee van zijn werken zijn nog steeds gekend. Er is de Commentarii delle cose piu memorabili nei Paesi Bassi (1565) dat de eigentijdse geschiedenis behandelde. Daarnaast publiceerde hij een vlotte, meestal bewonderende, soms ook vermakelijke of kritische beschrijving van de belangrijkste Vlaamse en Nederlandse steden, provincies, landschappen en zeden vóór de Spaanse overheersing, in zijn Descrittione di m. Lodouico Guicciardini patritio fiorentino, di tutti i Paesi-Bassi, altrimenti detti Germania inferiore (1567). Deze Beschryvinghe van alle de Neder-Landen, anderssins ghenoemt Neder-Duytslandt (1612) werd “overgeset in de Nederduytsche spraecke door Cornelium Kilianum” [Cornelis Kiel]. Het is een lijvig, meerdelig, talloze malen uitgegeven, herwerkt en aangevuld overzicht (in 1968 nog herdrukt) dat voor Gent steunt op Guicciardini’s bezoeken aan de stad in 1559 en 1565.

In de facsimile-uitgave van 1612 is een uitvoerige beschrijving van de stad Gent opgenomen. Daarin vermeldt hij o.m. de naam van de stad in meerdere talen, de belangrijkste waterwegen, de monumenten, de belangrijkste figuren en gebeurtenissen… Inzake literatuur wordt gewezen op bijvoorbeeld Lieven Bautken [zie aldaar] maar ook op de rederijkerskamers, belangrijke spelen en de figuur van Keizer Karel. Hij vergelijkt Gent ook met Milaan in Italië: “Dese stadt is overmindts hare gheleghentheydt [ten gevolge van haar ligging] seer sterck ende schoon, een van de grootste steden in Europa, met seer schoone voorborchten ende voorsteden: soo dattet by Milanen vergeleeken wordt”.

[Frans Heymans]

Over Lodovico Guicciardini:

  • R.H. Touwaide: Les éditions belges de la Description des Pays-Bas par Lodovico Guicciardini (1973), ook opgenomen in: De gulden passer (1965), p. 138-145, (1970), p. 40-83 en (1971), p. 29-62
  • [Anoniem]: Lodovico Guicciardini, in: Digitale bibliografie der Nederlandse letteren (DBNL) op internet: http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=guic001

Interne links

[Fragmenten] Gent (1567)